Geografisch thema

Leopoldplein

ID
4630
URI
https://id.erfgoed.net/themas/4630

Beschrijving

Rechthoekig plein, zogenaamd naar Leopold II ter gelegenheid van diens blijde intrede op 1 september 1866. Centrale kiosk op de plaats van de voormalige "Scherdertoren", gelegen voor het Casino, thans vervangen door het standbeeld van de Boerenkrijg (beeldhouwwerk en ontwerp F. De Vriendt en Baggen), oorspronkelijk opgericht in 1898 op de hoek van het Leopoldplein aan de Luikerpoort ter gelegenheid van de honderste verjaardag van de slag te Hasselt.

Door de aanleg van de parkeerruimte aan de binnenzijde van de promenade ging het wezenlijke karakter van dit plein verloren.

Markante elementen in het straatbeeld zijn het Casino en het onlangs verdwenen huis "Het Schuttershof". Voorts worden de gevelwanden gekenmerkt door reeksen burgerhuizen in eclectische en neoclassicistische stijl. Laatst genoemde huizen zijn qua ordonnantie vrij eenvormig: enkelhuizen van drie traveeën en drie bouwlagen onder zadeldaken, uit de tweede helft van de 19de eeuw (nummers 14, 18, 22, 34 en 36); bepleisterde of gecementeerde en beschilderde lijstgevels op een licht verhoogde begane grond; rechthoekige muuropeningen in meerdere of mindere mate afgewerkt met neoclassicistisch getinte ornamenten; deuren met een kleine steektrap. Nummer 14. Rechthoekig balkon met stenen balustrade. Nummer 18 en 22. Rechthoekig balkon met ijzeren hek. Nummer 34, 36. Rechthoekige houten erkers; nummer 34 heeft mozaïeken van keramiektegels in de boogvelden boven de vensters der tweede bouwlaag. Nummer 44 en 46 zijn twee identieke, gekoppelde enkelhuizen van elk twee traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak, mogelijk van latere datum (begin 20ste eeuw), voorzien van getoogde vensters in een licht uitspringende baksteenomlijsting met hardstenen sluitsteen en druiplijst; hardstenen muuropeningen op de benedenverdieping.

De huizen in eclectische stijl zijn meer gedifferentieerd: de huizenreeks nummers 13, 15, 17, 19, 21, 23, daterend uit begin 20ste eeuw, vertoont een sterk neoclassicistische inslag in de eerste huizen en lichte art-nouveau-inslag in de laatste; burgerhuizen van het enkelhuistype, drie bouwlagen en twee tot drie traveeën onder zadeldak; bakstenen gebouwen boven een verhoogde begane grond met souterrain. De bakstenen lijstgevels, waarvan sommige met natuurstenen parement (nummer 17, 19), zijn verlevendigd door middel van geglazuurde baksteen, verwerkt in banden en vensteromlijstingen (nummer 13) of gebruikt als gevelparement (nummer 15), panelen met keramiektegels (nummer 15) en boogvelden met gecementeerde neorocaille versieringen in reliëf (nummer 17), balkons en erkers; muuropeningen van verschillende vorm.

De overige voorbeelden zijn meer verspreid: nummer 20, enkelhuis van drie traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak, uit begin 20ste eeuw, met bakstenen lijstgevel voorzien van een puntgevelvormige verhoging der middentravee met houten windbord, en verlevendigd door middel van geglazuurde baksteen aan de ontlastingsbogen, en panelen met keramiektegels; nummer 24 en 26 (zie beschrijving verder); nummer 30 en 32 (dito); nummer 40, een enkelhuis van drie traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, waarvan de lijstgevel voorzien is van een parement van witte baksteen, met rode baksteen voor banden, omlijstingen en decoratieve motieven; klokvormige verhoging der middentravee. Nummer 42, een enkelhuis van twee traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak, met aangebouwde travee van twee bouwlagen, rechts, valt op door de gele en rode baksteendecoratie.


Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n1 (A-Ha), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuizen in eclectische stijl

  • Omvat
    Casino, neoclassicistisch gebouw

  • Omvat
    Huis Het Schuttershof

  • Omvat
    Neoclassicistisch burgerhuis van 1904

  • Omvat
    Neoclassicistisch getint herenhuis

  • Omvat
    Neotraditioneel getinte burgerhuizen

  • Omvat
    Standbeeld De Boerenkrijg

  • Is gerelateerd aan
    Leopoldplein

  • Is deel van
    Promenade


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Leopoldplein [online], https://id.erfgoed.net/themas/4630 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.