erfgoedobject

Hagenbroekshof met omgrachting

bouwkundig / landschappelijk element
ID
10403
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/10403

Juridische gevolgen

Beschrijving

Volgens mondelinge overlevering voormalig refugiehuis van een niet nader bepaald klooster. Volledig omgracht en deels beboomd domein van circa 1 hectare. Bereikbaar via aarden dreef, afgezet met populieren, eertijds "Kerkweg" genoemd, vermits de buurtbewoners in de kapel naar de mis gingen. Enkele sporen van een laat 17de-eeuws complex bleven bewaard.

Domein toegankelijk via een eenvoudige brug en poortgebouw: witgekalkte bakstenen constructie onder schilddak (kunstleien), uit eind 17de- begin 18de eeuw (?). Rechthoekige poort met zandstenen, kwarthol geprofileerde rechtstanden; houten latei op consooltjes. Geplafonneerde doorgang en schamppalen.

Centraal gelegen, bepleisterd en witbeschilderd landhuis van twee bouwlagen onder tentdak (leien), opgetrokken in de eerste helft van de 19de eeuw in laatclassicistische stijl. Ten zuidoosten mogelijk latere vierkante toren onder leien koepel, met aanbouwsel, beide van drie bouwlagen, en ten noordwesten bewaarde laatbarokke kapel.

Voorgevel van vijf traveeën, belijnd door imitatiebanden op de begane grond, puilijst, doorgetrokken lekdrempels en geprofileerde architraaf. Eenvoudige rechthoekige vensters in geprofileerde omlijsting met lekdrempels op rolwerkconsoles en voorzien van ijzeren hekjes. Portiek op Dorische zuilen: vleugeldeur met bovenlicht, beide voorzien van fraai uitgewerkt gietijzerwerk. Gelijkaardige, doch meer sobere achtergevel. Zijgevels met rechthoekige muuropeningen, ten zuiden bezet met kunstleien. Toren bekroond door fraaie windwijzer met "H" van Hagenbroek.

Eenvoudige laatbarokke kapel ten noordwesten met in het noorden rest van een muur en geringde boogaanzet, in kern opklimmend tot eind 17de eeuw. Eénbeukige bakstenen, doch witgeschilderde kapel van één travee en halfronde sluiting, onder kegelvormig leien dak; laatstgenoemde overgaand in lantaarn onder klokvormige loden torenhelm en bekronend houten kruis; glas in lood tussen gedrongen, getorste, houten zuiltjes. Traveeën geritmeerd door lisenen; rondboogvensters in uitspringende bakstenen omlijsting, met groen en geel gekleurd glas in lood; geprofileerde daklijst.

Interieur. Oorspronkelijk bepleisterd en witgekalkt, heden overschilderd en overspannen door zesdelig ribgewelf op acanthusbladconsoles. Meubilair verhandeld begin jaren tachtig en kapel ingericht tot bergplaats.

Ten noordoosten bakstenen bijgebouwen van één bouwlaag onder leien zadeldaken, uit de eerste kwart van de 20ste eeuw, gemarkeerd door natuurstenen muurbanden. Voorts getoogde en betraliede muuropeningen.

Voortuin met zonnewijzer.

  • DE VIL M., De kapel van het Hagenbroekshof te Lier, Eindwerk N.H.I.B.S. Afdeling Monumenten- en Landschapszorg, 1985-1986.

Bron: KENNES H. & WYLLEMAN L. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Lier, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

De kabinetskaart van de Ferraris toont de hoeve ‘Haegenbroeck’ als omgracht domein met een toegang in het noordoosten via een dreef die aansluit op de Hondsstraat. Deze dreef gaat over in een voetweg die over de akkers verder naar het zuidoosten loopt tot in het gehucht Lisp.

In het midden van de 19de eeuw is binnen de omgrachting, ten zuiden van de gebouwen een boomgaard aangeplant. Rondom de site lopen verschillende voetwegen die de hoeve verbinden met de gehuchten en grote boerderijen in de onmiddellijke omgeving. Tegen het einde van de 20ste eeuw zijn de meeste van deze voetwegen niet langer aanwezig. De grachten zijn nog watervoerend en worden afgeboord met bomenrijen. Langs de straatkant wordt de site begrensd door een populierenrij die aansluit op de toegangsdreef.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
  • Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hagenbroekshof met omgrachting [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/10403 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.