Beschrijving
Deze bescherming betreft de twee mijnkraters uit de Eerste Wereldoorlog, de bunker in de kraterwand en een zone tussen en rond de kraters, bij Sanctuary Wood.
Waarden
De twee mijnkraters die de restanten van de Britse en Duitse mijnontploffingen uit september 1915 zijn. De kraters markeren de frontlijn die hier kortstondig tussen april 1915 en juni 1916 lag en die als gevolg van een Duitse uitval naar de Westkant van het Hogebos verschoof, en zijn beschermd als monument omwille van het algemene belang gevormd door de:
archeologische waarde
Mijnkraters vormden na hun ontstaan ideale locaties voor constructies, zoals schuilplaatsen of nieuwe aanzetten tot ondergrondse galerijen. Op hun beurt werden kraters als versterking in de frontlinies ingebouwd. Zij vormen dus ook potentiële vindplaatsen van archeologische resten van de Eerste Wereldoorlog. Van de mijnkraters in Sanctuary Wood is bekend dat tijdens de oorlog Duitse troepen effectief versterkingen in de kraters aanbouwden. Omdat tot nu toe de kraters en hun omgeving gevrijwaard zijn gebleven van bebouwing of andere verstoringen valt te verwachten dat de archeologische context hier goed is. Eerder archeologisch onderzoek toonde aan dat ondergrondse schuilplaatsen verbonden aan het Jack Daw tunnel-complex hier in elk geval bewaard zijn gebleven.
culturele waarde
De mijnkraters bij Sanctuary Wood herinneren aan het dodelijke ondergrondse kat- en muisspel tussen de troepen aan beide zijden van het front. Bij de mijnontploffingen en de infanterieaanvallen kwamen aan beide zijnde manschappen om. Niet altijd slaagde men erin om de lichamen te evacueren. In die zin vormt de site de laatste rustplaats en een herdenkingsplaats voor militaire slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog.
historische waarde
De overblijvende mijnkraters getuigen van de ondergrondse mijnenoorlog zoals die in de periode 1914-1918 op het front in de Westhoek werd gevoerd. Historisch gezien paste de techniek van ondermijningen in de traditie van de belegering van vestingen, zoals die in lang vervlogen tijden vaak was toegepast. Goed bewaarde landschappelijke relicten van de Eerste Wereldoorlog die nog zichtbaar zijn op het terrein, zijn zeldzaam. De mijnkraters zijn één van de weinige relicten van het vroegere oorlogslandschap die nog in situ op het terrein herkenbaar zijn. Bijzonder aan de twee mijnkraters in Sanctuary Wood is dat het de oudste, bewaard gebleven mijnkraters van de ondergrondse oorlog in de Westhoek (september 1915) zijn. Op weinig plaatsen zijn kraters uit de vroege periode van ondermijningen bewaard gebleven. Ze zijn representatief voor de fase in de ondergrondse oorlog waarbij met ondiep geplaatste mijnen werd gewerkt. Bovendien is de site uniek omdat de frontlijn die kort na de tweede slag om Ieper in de oostelijke kant van het bos was ontstaan al na enkele maanden voor lange tijd naar de westelijke kant van het bos verschoof. Mede daardoor zijn de kraters goed bewaard, temeer omdat ze in de Duitse verdedigingslinies werden ingebouwd. In de relatieve beschutting van de kratermond bouwden de Duitse troepen versterkingen. Ook hiervan er is nog een restant in situ gebleven: een Duitse bunker in de westelijke flank van de krater. Het landschap in de omgeving van de kraters is terug naar het vooroorlogse boslandschap geëvolueerd. Het perceel met kraters vertoont een opvallend microreliëf, vermoedelijk granaattrechters van de Eerste Wereldoorlog. De combinatie van mijnkraters, in situ bewaarde bunker in de kratermond, ondergrondse schuilplaatsen en tunnels in een bosperceel met opvallend microreliëf maakt de ensemble- en contextwaarde groot.