Beschermd monument

Mijnkrater Caterpillar

Beschermd monument van tot heden

ID
97652
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/97652

Besluiten

Mijnkrater Caterpillar
definitieve beschermingsbesluiten: 07-02-2018  ID: 14599

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de mijnkrater Caterpillar uit de Eerste Wereldoorlog.



Waarden

De mijnkrater Caterpillar van de Eerste Wereldoorlog, die het resultaat is van de ontploffing van een Britse dieptemijn op 7 juni 1917 in de aanloop van de mijnenslag, is beschermd als monument omwille van het algemene belang gevormd door de:

archeologische waarde

Mijnkraters vormden na hun ontstaan ideale locaties voor constructies, zoals schuilplaatsen of nieuwe aanzetten tot ondergrondse galerijen. Op hun beurt werden kraters als versterking in de frontlinies ingebouwd. Zij vormen dus ook potentiële vindplaatsen van archeologische resten van de Eerste Wereldoorlog.

technische waarde

Ook al zijn ondermijningen traditionele vormen van oorlogsvoering, de ondergrondse oorlog in de Westhoek evolueerde en kende technische vernieuwingen. Deze mijnkrater is het resultaat van de plaatsing van een dieptemijn, grote hoeveelheden springstof die op grote diepte in de ondergrond werden ingegraven. Technisch werd dat pas mogelijk nadat met behulp van stalen zinkschachten de moeilijk bereikbare tertiaire kleilagen in de ondergrond konden worden aangeboord. De omvang van de kraters is representatief voor de fase in de oorlog waarbij men op grote diepte, vanuit de diepliggende droge kleilagen, het front ondermijnde.

culturele waarde

De Caterpillar mijnkrater herinnert aan het dodelijke ondergrondse kat- en muisspel tussen de troepen aan het front. Soldaten kwamen om tijdens ondergrondse gevechten of werken in de tunnels, of tijdens bovengrondse infanterieaanvallen die op de explosies volgden. Niet altijd slaagde men erin om de lichamen te evacueren. Voor de volgende generaties en in het bijzonder voor de nabestaanden is de mijnkratersite een herdenkingsplaats voor wie hier naamloos en zonder graf in de aarde rust. In die zin vormt de site de laatste rustplaats voor militaire slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. Hill 60 en bij uitbreiding ook de Caterpillar heeft een grote betekenis in het buitenland, vooral in de Angelsaksische wereld: voor de herdenking van Eerste Wereldoorlog in Groot-Brittannië, maar ook in Australië en Canada die toen deel uit maakten van de Britse Commonwealth.

historische waarde

De mijnkraters van de Eerste Wereldoorlog getuigen van de ondergrondse mijnenoorlog zoals die in de periode 1914-1918 op het front in de Westhoek werd gevoerd. Historisch gezien paste de techniek van ondermijningen in de traditie van de belegering van vestingen, zoals die in lang vervlogen tijden vaak was toegepast. Samen met het nabijgelegen Hill 60 vormde de Caterpillar één van de zwaarst belegerde sites aan het Ieperfront tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hier ontplofte de eerste mijn aan het Ieperfront in december 1914 en ging de ondergrondse oorlog tot juni 1917 door. De Caterpillar mijnkrater vormt één van de restanten van de mijnenslag die op 7 juni 1917 met de gelijktijdige ontploffing van 19 dieptemijnen uitbarstte. Zij maken deel uit van het slagveld van de derde slag om Ieper (juni-november 2017) en markeren samen met de andere relicten de historische frontlijn van waaruit het geallieerde offensief vertrok. Bijzonder aan de mijnenslag is dat hij een in de tijd en ruimte beperkte doorbraak op het front in de Westhoek realiseerde, in tegenstelling tot eerdere initiatieven elders op het westelijke front. De verovering van het terrein was moeilijk, omdat Duitse troepen hun linies tot zware verdedigingen hadden uitgebouwd: getuigen daarvan de bunkers die hier in de onmiddellijke omgeving van de mijnkrater liggen. De aanwezigheid van deze bunkers verhoogt de contextwaarde van de mijnkratersite. Goed bewaarde lçndschappelijke relicten van de Eerste Wereldoorlog die nog zichtbaar zijn op het terrein, zijn zeldzaam. De mijnkraters zijn één van de weinige relicten van het vroegere oorlogslandschap die nog in situ op het terrein herkenbaar zijn. Bijzonder aan de Caterpillar mijnkrater is zijn uitstekende bewaringstoestand. Hij is het meest representatief voor een krachtige explosie van een dieptemijn met krachtige springlading van 31,7 ton op een diepte van 30 m aan het hele Ieperfront tijdens de mijnenslag van 7 juni 1917. De reliëfvorm van de Caterpillar is merkwaardig goed bewaard gebleven. De kraterlip is volledig intact en ligt als een brede ring rond de kratermond. De kratermond vertoont geen sporen van ingegraven versterkingen of inslagen van na 1917. Kortom, de explosievorm is perfect bewaard. De Caterpillar is de enige krater die de oorspronkelijke diepte na een krachtige mijnexplosie laat aanvoelen. Preejes omwille van de laag gelegen waterplas geeft de kegelvormige kratermond een idee van de eigenlijke omvang van mijnkraters.


Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Betonnen militaire post Vierlingen 2

Zwarteleenstraat (Ieper)
Nagenoeg volledig ondergrondse betonnen militaire constructie uit de Eerste Wereldoorlog, gelegen in het bos Vierlingen, dat op Britse militaire stafkaarten werd aangeduid met 'Battle Wood'.


Betonnen militaire post Vierlingen 3

Zwarteleenstraat (Ieper)
Betonnen militaire post uit de Eerste Wereldoorlog, in het bos Vierlingen, dat op Britse militaire stafkaarten werd aangeduid met 'Battle Wood', nabij de mijnkrater 'Caterpillar'.


Betonnen militaire post Vierlingen 4

Zwarteleenstraat (Ieper)
Betonnen militaire post uit de Eerste Wereldoorlog, in het bos Vierlingen, dat op Britse militaire stafkaarten werd aangeduid met 'Battle Wood', nabij de mijnkrater 'Caterpillar'.


Betonnen militaire post Vierlingen 6

Zwarteleenstraat (Ieper)
Betonnen militaire post uit de Eerste Wereldoorlog, in het bos Vierlingen, dat op Britse militaire stafkaarten werd aangeduid met 'Battle Wood', nabij de mijnkrater 'Caterpillar'.


Betonnen militaire post Vierlingen 7

Zwarteleenstraat (Ieper)
Bijna volledig ondergrondse betonnen constructie uit de Eerste Wereldoorlog, opgetrokken door Duitse eenheden.


Restanten betonnen militaire post Vierlingen 5

Zwarteleenstraat (Ieper)
Restanten van een betonnen militaire post uit de Eerste Wereldoorlog, in het bos Vierlingen, dat op Britse militaire stafkaarten werd aangeduid met 'Battle Wood', nabij de mijnkrater 'Caterpillar'.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Mijnkrater 7/6/1917 Caterpillar en Hill 60

Zwarteleenstraat (Ieper)
De mijnen van Hill 60 en ‘Caterpillar’ zouden het noordelijk sluitstuk worden van de mijnenslag van 7 juni 1917.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.