Inventaris
Beschermd monument

Parochiekerk Sint-Barbara: kerkhof, kerkwegels en ommegang

Beschermd monument van tot heden

ID
8523
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/8523

Besluiten

Geografisch pakket Maldegem
definitieve beschermingsbesluiten: 09-06-2004  ID: 4272

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.
Provincie
Oost-Vlaanderen
Gemeente
Maldegem
Deelgemeente
Maldegem
Straat
Deken de Fonteynestraat
Locatie
Deken de Fonteynestraat (Maldegem)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
3 471m²
Beschermingsdossiers
4.01/43010/121.1
DO002261
OO003092

Beschrijving

De bescherming omvat het voormalige kerkhof van de Sint-Barbarakerk, met inbegrip van de kerkhofbeplanting met bomen en hagen, de kerkwegels en de ommegang. De omgeving van de Sint-Barbarakerk is sinds 1981 beschermd als dorpsgezicht.



Waarden

Het beschermenswaardig erfgoed in Maldegem, geselecteerd op basis van de systematische overzichtsinventaris van het bouwkundig erfgoed van de gemeente, omvat een gevarieerd aanbod van representatieve en goed bewaarde voorbeelden van het cultureel-historisch patrimonium van de gemeente. De geselecteerde objecten zijn betekenisvolle getuigen van de historische en/of kunsthistorische evolutie, van wooncultuur en maatschappelijk leven in het verleden en vertonen duidelijk historische, en meer bepaald architectuurhistorische, sociaal-culturele, industrieel-archeologische of volkskundige kwaliteiten en beeldbepalende kenmerken.

Het beboomde voormalig kerkhof rond de Sint-Barbarakerk met kerkwegels en ommegang is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde, sociaal-culturele waarde

Het voormalig kerkhof rond de beschermde Sint-Barbarakerk is met zijn traditionele ovale vorm, omgeven door muren en historische bebouwing, een zeer oude getuige van de occupatie van de site die minstens teruggaat tot de 9de eeuw. Zijn heraanleg als 'hof' met begraasd erf en omringende rode beuken, haagbeukhagen en leilinden binnen de historische bebouwde driehoek van het dorpscentrum geeft de plaats een unieke mystieke sfeer van rust en bezinning.
De ontsluiting door de verschillende smalle kerkwegels, afgesloten door fraaie 18de-eeuwse hekken, laat de eeuwenoude dorpsconfiguratie nog duidelijk aflezen en roepen beelden op van de traditionele leefwereld. De 18de-eeuwse arduinen hekpijlers hebben door hun dodenornamentiek een sterk symbolische waarde.
Het monumentale grafteken van baron Philippe Pecsteen van 1847 is een representatief voorbeeld van funerair erfgoed dat nog verwijst naar de oorspronkelijke kerkhof functie en is door zijn late aanleg op deze locatie getuige van de hardnekkige strijd voor het behoud van de oorspronkelijke waarde van de kerkhof site.
De aanwezigheid van een Sint-Antoniusommegang sinds het einde van de 19de eeuw is, met zeven omheen de kerk opgestelde pijlerkapelletjes, een levende getuige van volksdevotie en doorleven van de sociaal-culturele waarde.

Aanduiding van

Is de bescherming van

Kerkhof met ommegang

Deken de Fonteynestraat 1 (Maldegem)
Het voormalig kerkhof omheen de oude Sint-Barbarakerk vormt als het ware een ovaal eiland midden in de driehoekige bebouwde dorpskom. Vier wegen verbinden het met de omliggende straten. Bij de brede kerkweg in het zuiden en bij de oostelijke doorgang bleven twee 18de-eeuwse kerkhofhekken bewaard. Sint-Antoniusommegang met zeven pijlerkapelletjes, opgericht in het begin van de jaren 1890 onder pastoor H. Bouckaert.

Is de omvattende bescherming van

Bruine beukenrij op kerkhof Maldegem

Deken de Fonteynestraat (Maldegem)
Een bomenrij van opgaande beuken volgt aan de noord-, oost- en zuidzijde de contouren van het kerkhof. De bomen staan op ruime plantafstanden en kunnen zich hierdoor evenwichtig ontwikkelen. Het is een beeldbepalende bomenrij van bruine beuken met een inboet van twee gewone beuken.

Twee treuressen kerkhof Maldegem

Deken de Fonteynestraat (Maldegem)
Twee treuressen op het voormalig kerkhof bij de parochiekerk Sint-Barbara. Het zijn twee bomen met afhangende - treurende takken, een cultuurvariëteit van de gewone es. Op begraafplaatsen werd het planten van bomen met een treurende kruinvorm regelmatig toegepast.

Vier leilindes kerkhof Maldegem

Deken de Fonteynestraat (Maldegem)
Vier leilindes werpen hun schaduw af op de zuidgevel van de Sint-Barbarakerk. De bomen zijn op traditionele wijze in een vertikaal vlak geleid en gesnoeid, een vormsnoei die vroeger regelmatig werd toegepast.

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.