Beschrijving

Waarden

Oorlogsmonument Eerste Wereldoorlog en Tweede Wereldoorlog, genaamd Puinruimer of Piocheur voor de gesneuvelden, de burgerlijke slachtoffers en de opgeëisten van de stad Deinze is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

sociaal-culturele waarde

Als zijnde de materialisatie van het herdenken van een collectief trauma; de woorden "Vergeet nooit" zijn sprekend.
Beeldhouwer Antoon Van Parijs noemde zijn monumenten 'vredesmonumenten' als aanklacht tegen elk oorlogsgeweld, met de nadruk op verwoesting en verdriet. De 'Puinruimer' is een typisch voorbeeld van hoe de kunstenaar Antoon Van Parys in zijn herinneringstekens altijd de nadruk legt op de heropbouw.

artistieke waarde

Bovenop een groot, ruw bewerkt arduinen voetstuk, dat naar rechts afhelt, staat een jonge man in brons die het puin van de oorlog opruimt. Een arduinen open boek is neergelegd op een omringend grasperk in arduin afgeboord.
De 'Puinruimer' of 'Piocheur' uit 1922 is van de hand van de Deinzenaar, beeldhouwer Antoon van Parys. Het is een mooi artistiek voorbeeld van een oorlogsmonument, gekenmerkt door soberheid en stilering. Op de wanden van het arduinen blok is aan weerszijden een tafereel uitgewerkt. Aan de voorzijde een ongewapende soldaat die samen met een boerenjongen een gesneuvelde kameraad wegdraagt van het slagveld. Naast de boerenjongen staat: "ANT. VAN PARYS 1922". Aan de achterzijde wordt de 'Victorie' voorgesteld door een vrouwenfiguur, omgeven met een stralenkrans en met onderaan een rouwvers.
Antoon van Parys (1884-1968) was leerling van het Gentse Sint-Lucasinstituut en van de Gentse Academie voor Schone Kunsten. Hij leerde beeldhouwen in de ateliers van Mathias Zens en Aloïs De Beule. In zijn beginperiode maakte hij vooral religieuze beelden en grafmonumenten in Groot-Deinze en omstreken. Na de Eerste Wereldoorlog werd hij vooral aangezocht om voor de gesneuvelden een herinneringsmonument op te richten. Zo ontstonden de monumenten te Deinze, Lo, Passendale, Woumen, Klerken, Petegem, Vinkt, Astene, Deurle, Kruishoutem, Zedelgem, Sint-Baafs-Vijve, Eke, Dranouter en Machelen.
De serene en mystieke uitstraling van de figuren is een typisch kenmerk voor het werk van Antoon Van Parys.

historische waarde

Herdenkingsmonument voor de gesneuvelden en de burgerlijke slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, ingehuldigd in 1922 in aanwezigheid van prins Leopold. Later werden de namen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog toegevoegd op een arduinen open boek, dat is neergelegd op een omringend grasperk in arduin afgeboord.