Beschermd cultuurhistorisch landschap

Meigemheide: fase 2

Beschermd cultuurhistorisch landschap van tot heden

ID
525
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/525

Besluiten

Meigemheide: fase 2
definitieve beschermingsbesluiten: 02-04-1981  ID: 1600

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De Meigemheide (tweede fase) is beschermd als landschap.

De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) bracht een advies uit waarbij de wetenschappelijke, historische en esthetische waarde van de Meigemheide (fase 2) als volgt werden gemotiveerd:

wetenschappelijke waarde:
a) zoölogisch: dit gebied is uitzonderlijk rijk aan mammalia (das, vos, eikelmuis, eekhoorn, ree, egel, hermelijn), reptilia (hazelworm, kleine hagedis), hymenoptera (bosmier, graafwesp), arachnida (wolfspinnen, huifnetspinnen, baldakijnspinnen) (zie het rapport van S. Lefevere van het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen). Door de ringdienst van hogervermeld instituut werden in het gebied 66 verschillende vogelsoorten geobserveerd.
b) botanisch en geomorfologisch: het gebied van de Meigemheide is zeer verscheiden in flora, als gevolg van de verschillende soorten ondergronden en landschappen die er voorkomen. Speciale aandacht dient besteed aan de zeldzame moerasvegetatie om de bron van de Kesterbeek, landschap dat als 'de Cluts' bekend staat. De 'Cluts' is een van de kerngebieden van de Meigemheide dat uniek en beschermenswaardig is. Het gaat hier (zie verslag R. Deneef 27.11.1979) om een diep ingesneden depressie waarvan de refliëfkenmerken ondanks het feit dat zij tijdens de verkavelingswerken enige gemakkelijk herstelbare wijzigingen onderging, voor de geomorfologie van ontegensprekelijk belang zijn. Er komen tevens een aantal merkwaardige houtwallen in voor.

historische waarde:
archeologisch en bouwkundig: op de Meigemheide (zie publicaties van Prof. Cumont) werden neolithische gereedschappen gevonden, tevens is het gebied een vindplaats van potscherven, dakpannen en munten uit de Gallo-Romeinse periode. Het werd doorkruist door een Romeinse weg waarvan het tracé nog terug te vinden is. Proefboringen door de Nationale Dienst voor Opgravingen hebben een cultuurhoudende laag van minstens één meter dik aangetoond. Verder omvat het gebied enkele hoeven en andere merkwaardigheden: Paddenborrehoeve, Kesterbeekhoeve, een lemen huis op de Wortelenberg; Sint-Laureinsborre en stenen kruis op de Solheide, te Dworp; Kapelletje op de Solheide, te Dworp; Hof ter Winterperre en Hof ter Hulst, te Alsemberg; Een lemen hoeve op het Donderveld, te Lot.

esthetische waarde:
het betreft hier een typisch Brabants landschap waarin eeuwenoud gemengd loofhout voorkomt, onder meer in het Begijnenbos met zijn talrijke oude beuken. Daarnaast is er het Gasthuisbos waar ook sparren werden aangeplant. Men vindt er talrijke holle wegen voor, op vele plaatsen afgezoomd met oude beuken en onderhout, uitgestrekte boomgaarden in de buurt van de verspreide boerderijen, afgewisseld met weidse velden en grootse vergezichten naar de Zennevallei en de grootstad toe, het Zoniënwoud en het aan de taalgrens gelegen Hallerbos. Het gebied ligt op minder dan 15 kilometer ten zuiden van de hoofdstad en dient beschermd om de hoger beschreven schoonheid te vrijwaren voor de voortdurende dreiging van verkaveling, zandwinning, asfaltering van voetpaden en wegen, ondoordacht gebruik van herbiciden, ..."

  • Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, beschermingsdossier DB000770, Meigemheide: tweede fase, advies KCML (1981).


Waarden

De Meigemheide (tweede fase) is beschermd als landschap omwille van het algemene belang gevormd door de:

esthetische waarde

-

wetenschappelijke waarde

in casu natuurwetenschappelijke waarde


Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Christiaenskapel

J. Deneyerstraat (Beersel)
Christiaenskapel, opgetrokken in 1926 ter ere van het Heilig Hart. Rode bakstenen pijlerkapel onder zadeldak met gedecoreerd windbord en bekroond met een smeedijzeren kruis.


Hoogstamboomgaard met afsluitingshaag

Fr. De Greefstraat, Wolfpoortstraat (Beersel)
Tussen de Fr. De Greefstraat en de Wolfpoortstraat is er een hoogstamboomgaard waarbij de afgestorven fruitbomen regelmatig werden vervangen met jonge inboet. De boomgaard is bovendien nog voorzien van een afsluitingshaag van meidoorn, beuk, haagbeuk en met natuurlijke verrijking van eik, hazelaar en sleedoorn.


Houtkant met oude knoteiken op talud

Begijnenbosweg (Beersel)
De Begijnbosweg is hier gelegen langs de taluds van een holle weg en langs een steilrand. Op de taluds is er een houtkant met hakhout van hazelaar en geknotte eiken. Het assortiment werd al dan niet op natuurlijke wijze verrijkt met kardinaalsmuts, es (aantasting essenziekte), braam, amerikaanse vogelkers, zomereik (opgaand), tamme kastanje (jonge aanplant), vlier en meidoorn.


Houtkant met oude knoteiken op talud

Wolfpoortstraat (Beersel)
Op een steil talud langsheen een toegangsweg naar een woonkavel is er een houtkant met hakhout van hazelaar, olm, es, esdoorn, vlier en 4 oude knoteiken. De knoteiken staan boven op het talud en zijn waarschijnlijk een restant uit een knotbomenrij. Twee bomen staan in private tuinen en konden niet gemeten worden, de zwaarste heeft een stamomtrek van ca. 4 meter en de tweede een stamomtrek van 267 cm. De bomen zijn allemaal geknot op 3 à 4 meter hoogte.


Papiermolen De Meurs

Sint Laureinsborreweg (Beersel)
Restanten van het 19de-eeuwse papiermolen De Meurs, gelegen op de noordelijke oever van de Molenbeek.


Sint-Rochus- en Sint-Dominicuskapel

Dikkemeerweg (Beersel)
Witgeschilderde Sint-Rochus- en Sint-Dominicuskapel uit 1860 gelegen op de kruising van Dikkemeerweg en Winterperre.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Meigemheide, Gasthuisbos en Begijnenbos

Alsemberg, Beersel, Dworp, Huizingen, Lot (Beersel), Linkebeek (Linkebeek)
Het omschreven gebied ligt ten oosten van Halle, op het grondgebied van de fusiegemeente Beersel, met de deelgemeenten Alsemberg, Dworp en Beersel. Het is een zone met enorme variaties: drassige gebieden, valleigebieden, boomgaarden, brongebieden, holle wegen, kleine landschapselementen en taluds. Het landschap is gefragmenteerd door de perceelsrandbegroeiing langsheen de akkers en weiden, boomgaarden en percelen bos. Het gehele gebied bestaat uit een sterk versneden plateau dat naast de talrijke beboste arealen heel wat gecompartimenteerde landbouwgebieden heeft. Ook zijn er plaatsen met weidse zichten op o.m. de Zenne.

Andere relaties

Heeft als voorganger

Meigemheide: fase 1

Alsemberg, Beersel (Beersel), Linkebeek (Linkebeek)


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.