Beschermd monument

Sint-Kamillusinstituut: hoofdas

Beschermd monument van tot heden

ID
481
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/481

Besluiten

Sint-Kamillusinstituut
definitieve beschermingsbesluiten: 05-10-2010  ID: 4773

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming als monument betreft het Sint-Kamillusinstituut, en meer bepaald de hoofdas met administratie en watertoren, het centrale verplegingsgebouw, de kapel, de keuken, de feestzaal, de wasserij, het Sint-Jozefspaviljoen, de boerderij alsook de begraafplaats, de almoezenierswoning, het lazaret en een deel van de omgevende parkaanleg.



Waarden

Het Sint-Kamillusinstituut, en meer bepaald de hoofdas met administratie en watertoren, het centrale verplegingsgebouw, de kapel, de keuken, de feestzaal, de wasserij, het Sint-Jozefspaviljoen, de boerderij alsook de begraafplaats, de almoezenierswoning en het lazaret zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde:
Geïsoleerd ingeplant op een circa 28 hectare groot terrein in een landelijke omgeving, vlot bereikbaar met het openbaar vervoer en geconcipieerd volgens het zogenaamde paviljoensysteem vormt Sint-Kamillus met zijn strak symmetrisch-hiërarchisch en functioneel-rationalistisch planconcept, met onder meer een longitudinale hoofdas met 'servicegebouwen' gedomineerd door de 50 meter hoge watertoren en excentrisch ingeplante aalmoezenierswoning, lazaret en boerderij een opmerkelijk tijdsdocument als psychiatrische instelling uit het interbellum. Onderliggend waardensysteem en functioneel eisenpakket van dit welomschreven religieus, sociaal en therapeutisch project werd door 'huisarchitect' Alphonse De Vyvere vertaald in een opmerkelijk monumentale scenografie van hiërarchisch-symmetrisch gegroepeerde maximaal twee bouwlagen tellende, volumetrisch strak geordende, rechthoekige bouwblokken in een verzorgde, rijk gedetailleerde neo-Vlaamserenaissancestijl - voor kapel en boerderij werd uitzonderlijk geopteerd voor een respectievelijk neobarokke en neotraditionele vormgeving - die een functioneel ingericht interieur met een beton- en metalen spantstructuur verhult.

historische waarde

Gebouwd in 1928-1932 als gesloten instelling voor een 800-tal behoeftige mannelijke geesteszieken in opdracht van de in 1807 gestichte congregatie van Broeders van Liefde en dit op sterk aandringen van de toenmalige rector van de Leuvense universiteit Monseigneur Ladeuze die hiermee de verdere uitbouw van de medische faculteit voor de toekomst wilde veilig stellen, getuigt Sint-Kamillus - als laatste in een netwerk van negen grote instellingen - van hun lange traditie op het vlak van psychiatrische verpleging die teruggaat tot 1815 met de verzorging van de in het Gentse Duivelsteen opgesloten 'krankzinnigen', in 1852 gevolgd door de oprichting van het befaamde Gentse Guislaininstituut dat voor ons land een mijlpaal betekende inzake georganiseerde psychiatrie.


Aanduiding van

Is de gedeeltelijke bescherming van

Domein Sint-Kamillusinstituut

Krijkelberg 1-2, 1A-B (Bierbeek)
Tussen 1928 en 1932 werd op de Krekelberg te Bierbeek door de Broeders van Liefde een gesticht gebouwd voor 800 behoeftige krankzinnige mannen. Het psychiatrisch instituut is hiërarchisch-organisch gestructureerd (de kapel in het midden), met omringende eclectische tuinaanleg uit 1930 over circa 15 hectare. Het domein is symmetrisch en modulair opgebouwd rond diverse eenheden (een administratief gebouw, een dodenhuisje, een feestzaal, een washuis, een watertoren, ....) en paviljoenen in een eclectische, op streekeigen historische stijlen gesteunde architectuur. De paviljoenen hebben elk, afwisselend, strak geometrische en landschappelijke deeltuinen waarin invloeden van de 'Nouveau jardin pittoresque' te herkennen zijn. Achteraan het domein zijn de hoeve en de begraafplaats gelegen. De gebouwen werden ontworpen door Alfons Van de Vijver.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.