Beschermd monument

Station Neerpelt: stationsgebouw, lampisterie, seinhuizen en wisselhendels

Beschermd monument van 16-10-1997 tot heden (voorlopige gedeeltelijke opheffing)

ID: 3455
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3455

Besluiten

Station van Neerpelt met stationsgebouw, lampisterie, seinhuizen en wisselhendels, meer bepaald de lampisterie en de wisselhendels
voorlopige opheffingsbesluiten: 08-02-2024 ID: 15268

Station van Neerpelt met stationsgebouw, lampisterie, seinhuizen en wisselhendels en wachterswoning
definitieve beschermingsbesluiten: 16-10-1997 ID: 3233

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Provincie
Limburg: Gemeente
Pelt: Deelgemeente
Neerpelt: Straat
Saxbylaan, Stationsstraat: Locatie
Saxbylaan, Stationsstraat 84 (Pelt): Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m: Oppervlakte zone
1 153m²: Beschermingsdossiers
4.001/72043/103.1 4.01/72025/117.1 DL002002 OL000043

Typologie: seinhuizen, stationsgebouwen
Datering: vierde kwart 19de eeuw, WO I

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van 01-01-2013 tot 30-06-2016)

Snelscreening transportinfrastructuur (evaluerend onderzoek: van 01-07-2021 tot 31-12-2022)

Beschrijving

De bescherming als monument betreft het stationsgebouw van Neerpelt, de lampisterie, de seinhuizen en de wisselhendels.

Op 8 februari 2024 werd de bescherming van het stationsgebouw van Neerpelt, de lampisterie, de seinhuizen en de wisselhendels voorlopig gedeeltelijk opgeheven omdat voor een deel van deze bescherming de erfgoedwaarden onherstelbaar zijn aangetast of verloren gegaan. Tijdens de beschermingsprocedure in 1994-1997 werd de lampisterie gesloopt. De buitenwerkingstelling van de seinhuizen en wisselhendels in de late jaren 1990 leidde ook tot het verdwijnen van de wisselhendels.

Waarden

Het spoorwegstation is, met inbegrip van het stationsgebouw, lampisterie en seinhuizen II en IV, en de wisselhendels, beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

industrieel-archeologische waarde

de industrieel-archeologische waarde als een in goede staat en volledig bewaard voorbeeld van een klein station met wachterswoning en lampisterie, in 1879-1880 gebouwd door een privé spoorwegmaatschappij namelijk de zogenaamde "Grand Central BeIge", aangepast in 1901 en van seinhuizen met Saxby-systeem voorzien in 1914, dit alles behorende tot de uitrusting van een belangrijke en voor de economie levensnoodzakelijke verbindingsweg tussen de haven van Antwerpen en het Duitse Ruhrgebied hierbij aanleiding gevend tot de vestiging van zware industrieën in de Kempen.

Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Saxby-seinhuizen

Saxbylaan, Stationsstraat (Pelt)
In de omgeving van het station van Neerpelt zijn twee seinhuizen gelegen. Beide zijn Saxby-seinhuizen, genoemd naar de Brit John Saxby, die het principe van mechanische seinposten vernieuwde. Ten zuiden bevindt zich de zogenaamde Blokpost 4, daterend van 1914, en verder ten noorden het gelijkaardige seinhuis II. Alleenstaande rechthoekige, bakstenen gebouwtjes van twee traveeën en twee bouwlagen onder een overstekend schilddak met een geprofileerde houten kroonlijst op dito schoren.