Beschermd cultuurhistorisch landschap

Hobos

Beschermd cultuurhistorisch landschap van tot heden

ID
3181
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3181

Besluiten

Hobos
definitieve beschermingsbesluiten: 18-04-2000  ID: 3557

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming als landschap betreft het Hobos, een nog gaaf structureel geheel met hoeve het Hobos, een onverhard wegenpatroon, weiden en boomgaarden vormgegeven door dreven en houtwallen en uitgestrekte bossen.



Waarden

Het Hobos is beschermd als landschap omwille van het algemeen belang gevormd door de:

natuurwetenschappelijke waarde

De naald-en loofhoutbestanden dateren gedeeltelijk uit de eerste experimentele bosbouwcultuur in Noord-Limburg (tweede helft van de 19de eeuw) en hebben door hun ouderdom en omvang een grote dendrologische waarde.
Kenmerkend voor de graslanden in het landschap is het mesotrofe karakter. Zij werden sedert 1989 niet meer bemest met stikstof. Dit resulteert in een grote verscheidenheid aan plantensoorten.
De graasweiden en de begraasde bermen in de buurt van de Hobosboerderij op de droge tot matig droge lemige zandgronden worden gekenmerkt door het voorkomen van een aantal steeds zeldzamer wordende soorten die typisch zijn voor droge en voedselarme min of meer zure bodems.
In een smalle strook, noord-zuid georiënteerd langs de Gortenloop, komen matig natte tot natte min of meer zure lemig zandgronden en gronden op veen voor. Deze hebben een steeds groter wordende zeldzaamheids-en natuurbehoudswaarde. Men treft er een aantal zeldzame soorten voor het Kempens district aan.

historische waarde

Het voorgestelde landschap was oorspronkelijk een heidegebied dat mogelijk vanaf de late middeleeuwen, ten laatste vanaf de 16de eeuw, werd ontgonnen. De gronden werden aanvankelijk gedeeltelijk in cultuur gebracht voor akkerbouw, die later werden omgevormd tot weiland, maar grotendeels voor experimentele bosbouw. Belangrijke getuigen van deze oude ontginningen zijn de nog veelvuldig aanwezige boswallen.
Woonst van luitenant-drossaard Clercx. Drossaard Clercx heeft in de geschiedenis van Limburg een belangrijke rol gespeeld. Jan Mathys Clercx leefde in de periode die in wezen kan herleid worden tot de moeizame omschakeling van het ancien régime naar de hedendaagse tijd. Drosaard Clercx is vooral gekend als uitroeier van de bokkenrijders. Door zijn streng optreden verwierf hij een slechte naam. Doch de belangrijkste verdienste van Clercx is zeker te zoeken in de rol die hij gespeeld heeft in het verzet tegen de Franse overheersers.
Een nog gaaf structureel geheel met een gebouwencomplex (herenhuis met boerderij) dat waarschijnlijk dateert van rond de eeuwwissseling 18de-19de eeuw, een onverhard wegenpatroon, weiden en boomgaarden vormgegeven door dreven en houtwallen en uitgestrekte bossen.

esthetische waarde

Het landschap wordt gekenmerkt door zijn gaafheid en authenticiteit. Samen met Hoeverheide, de Heide achter de Gorten en Pijnven vormt het een uitgestrekt aaneengesloten bosgebied.
De esthetische waarde kan in hoofdzaak gevonden worden in de combinatie van het centraal gelegen gebouwencomplex (herenhuis met boerderij), onverharde wegen, de omliggende weiden en boomgaarden, vormgegeven door dreven en houtwallen en begrensd en afgeschermd door de uitgestrekte boscomplexen.


Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Hoeve Het Hobos

Het Hobos 1 (Pelt)
In de 16de eeuw, vermeld als Hoogbos, naar de ligging op één der hoogste punten van de gemeente.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Hoeve Hobos en omgeving

Eksel (Hechtel-Eksel), Overpelt (Pelt)
Het gebied behoort tot het Kempens plateau. Het is een vlak landschap met afwisselend gesloten bossen en open beekvalleien. Het natuurgebied ‘t Plat is gelegen in het diepe gedeelte van de vallei van de Holvense beek die enkele kilometers ten zuidwesten ontspringt. Van oudsher was het een zeer waterrijk gebied met talrijke kwellen en bronnen en een lage ligging, waardoor er zich een een nat heidegebied vormde. Het Hobosdomein is ontstaan rond de Hobosboerderij. Dit gebied was oorspronkelijk een heidegebied dat vanaf de 16de eeuw werd ontgonnen, eerst in functie van akkerbouw en later experimentele bosbouw. Het gebouwencomplex ligt centraal in het domein en bestaat uit een herenhuis, boerderijgebouwen en een jeneverstokerij. In de omgeving zijn verschillende dreven aangeplant. Het gebied omvat verder de Gorten, de beekvallei van de Gortenloop en de Holvense beek.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.