Beschermd monument

Steenkoolmijn Winterslag: fase 1

Beschermd monument van tot heden

ID
2391
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/2391

Besluiten

Steenkoolmijn: schachten en machinekamer
definitieve beschermingsbesluiten: 23-04-1993  ID: 2511

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming als monument betreft de schachtbokken, ontvangstgebouwen, ophaalgebouwen, machinezalen, ventilatoren en schakel- en controlepanelen van de voormalige elektrische centrale van de steenkoolmijn in Winterslag zijn, met hun toebehoren.

Het beschermingsdossier motiveert de industrieel-archeologische waarde van de gebouwen en installaties van de steenkoolmijn als volgt:
- het zijn goede voorbeelden van de wijze waarop een utilitaire bestemming met een esthetische verzorgd, zelfs prestigieus uitzicht bij administratieve en industriële gebouwen en inrichtingen vóór en tijdens de Eerste Wereldoorlog geconcipieerd werd;
- de technische uitrusting van de compressorenzaal en de machinehal met Ward-Leonardgroepen, illustreert de technologische ontwikkelingen op dat vlak;
- de stijl van de gebouwen illustreert een traditionele strekking in de toenmalige opvattingen over bedrijfsarchitectuur;
- de extractiemachines (ophaalmachines) van schacht I zijn de oudste van alle Kempense mijnen wat nog zeer goed is terug te vinden in het goed bewaard oorspronkelijk uitzicht van zowel de machines als van de machinekamers zelf;
- de technologische evolutie op het vlak van de extraheren is zeer goed aanwijsbaar in de aanwezigheid van schachtbok II (SKIP-toren) met zijn specifieke uitrusting;
- de schachtbokken zijn vanuit typologisch oogpunt waardevolle voorbeelden van schachtbokkenbouw mede in het kader van de grote verscheidenheid aan schachtbokken in het Kempense steenkoolbekken;
- de schachtbokken zijn ook beeldbepalende historische getuigen in het landschap en illustreren samen met de schachtbokken van de andere mijnen het specifieke spreidingspatroon van de schachten;
- de steenkoolmijn te Winterslag heeft de eerste Kempense steenkool geproduceerd;
- de schakel- en controlepanelen van de voormalige elektrische centrale zijn uniek geworden voorbeelden.

  • Onroerend Erfgoed Limburg, Beschermingsdossier DL000350, Steenkoolmijn (gedeeltelijk - fase I) (DE SCHEPPER J., 19xx).


Waarden

De volgende gebouwen en installaties van de steenkoolmijn zijn beschermd als monument

  • de schachtbok II uit 1915 met losvloer (ontvangstgebouw)
  • de schachtbok I uit 1963 met losvloer (ontvangstgebouw)
  • de beide ophaalgebouwen met inbegrip van de ophaalmachines (extractiemachines) en hun toebehoren
  • de machinezalen met inbegrip van de compressoren, van de andere uitrusting (o.a. de Ward-Leonardgroepen) en van de gebouwen
  • de ventilatoren
  • de schakel- en controlepanelen van de voormalige elektrische centrale inbegrip van de bedieningsvloer

omwille van het algemeen belang gevormd door de:

industrieel-archeologische waarde

-


Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Compressoren- en ventilatorengebouw

C-Mine 10 (Genk)
Tussen beide ophaalgebouwen: compressoren- en ventilatorengebouw uit 1918. Statige baksteenbouw met functioneel-vereenvoudigde klassieke inspiratie.


Elektrische centrale

Evence Coppéelaan (Genk)
Elektrische centrale van de steenkoolmijn van Winterslag, uitgebouwd vanaf 1919. In het gebouw bevinden zich nog de oude schakel- en controlepanelen.


Ontvangstgebouw schacht II

Evence Coppéelaan (Genk)
Restant van het ontvangstgebouw van schacht II, opgetrokken vanaf 1916-17.


Ophaalgebouwen

C-Mine 10 (Genk)
Per schachttoren een ophaalgebouw, waarvan dit van schacht II nog grotendeels in originele toestand bewaard bleef.


Schachten en schachttorens

Evence Coppéelaan (Genk)
De schachten hebben een nuttige doormeter van 6 meter, en zijn nog grotendeels bekleed met de originele gietijzeren bekuiping. De schachttorens zijn opgetrokken volgens het bok-type, met liftkoker tussen beide bokspieren, en twee boksderdebenen.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Steenkoolmijn van Winterslag

Brikkenovenstraat 48-50, C-Mine 1-5, Evence Coppéelaan 89-91 (Genk)
In 1901 en 1902 werden door de Société Limbourgeoise de Recherches et d'Exploitation twee proefboringen gedaan te Gelieren en te Winterslag. De schachtdelving startte op 4 maart 1912 voor schacht I, en op 10 februari 1913 voor schacht II.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.