Beschermd monument

Elektrische havenkraan 410 KD

Beschermd monument van tot heden

ID
21192
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/21192

Besluiten

Havenkraan 410 KD
definitieve beschermingsbesluiten: 22-09-2017  ID: 14512

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de elektrische havenkraan 410 KD.



Waarden

De havenkraan 410 KD is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

In de Antwerpse haven worden jaarlijks meer dan 200 miljoen ton goederen behandeld. De kranen zijn van het allergrootste belang in de snelle overslag van de goederen die in de haven worden aangevoerd. Ze vormen een essentieel onderdeel van de haveninfrastructuur. De sterke uitbreiding van het stukgoederenverkeer in de haven noopte de Belgische regering om een tienjarenplan op te stellen. Tussen 1956 en 1965 werd de havenoppervlakte verdubbeld en voor een moderne kaaiuitrusting gezorgd. De kranen van de reeksen KA, KB en KD werden aan het begin van de jaren 1960 opgesteld. Ze werden in het kader van het tienjarenplan gefinancierd door de stad Antwerpen en de Belgische overheid. De kranen van de KA-, KB- en KD-reeks hebben ongeveer 43 jaar gediend in de haven tot in 2003. Aldus heeft de 410 KD een historische waarde in het documenteren van de sterke groei van de Antwerpse haven.

industrieel-archeologische waarde

De 410 KD is het enige bewaarde exemplaar van de tweeëntwintig kranen die aan het begin van de jaren 1960 werden geleverd door het consortium van Belgische bedrijven bestaande uit de Boomse Metaalwerken en ACEC (Ateliers de Construction Electriques de Charleroi). De nieuwe kranen kenden in de jaren 1950 een ontwikkeling van zware mastodonten tot ranke reuzen. Eenentwintig kranen van de Boomse Metaalwerken kregen aanvankelijk het kenteken KB en konden een last van 5 ton laden en lossen. Ze kregen een nummer van 406 tot 426. Later werden achttien van de KB-kranen aangepast zodat ze een last tot 6 ton konden laden en lossen. Deze achttien exemplaren kregen het kenteken KD. Ze werkten alle eenentwintig op 550 volt gelijkspanning. Het tweeëntwintigste exemplaar van de Boomse Metaalwerken kreeg het kenteken KC427 en werd met een Ward-Leonardaandrijving uitgerust. De kranen van de Boomse Metaalwerken werden tussen juli 1961 en april 1962 opgeleverd voor een bedrag van 76,3 miljoen Belgische Frank. Ze werden opgesteld aan het Albertdok en het Tweede Havendok nadat er nieuwe en zwaardere kraansporen waren gelegd.

technische waarde

De 410 KD incorporeert de laatste ontwikkelingen in de kraantechnologie in 1961. Het portaal van de kraan is gebouwd als een gelaste kokervormige constructie, waar geen vakwerkbouw meer aan te pas komt, behalve voor de giek. De 410 KD is een topkraan waarbij de kraan onder last kan zwenken, hijsen en toppen. De torenconstructie maakt het mogelijk om de giek te balanceren met een tegengewicht dat aan de achterzijde van de torenbouw op en neer beweegt. Het tegengewicht is via de top van de toren verbonden met het uiteinde van de giek. Dit systeem maakt dat de giek en het topmechanisme lichter kunnen worden uitgevoerd. Een element dat hiertoe bijdraagt is dat de krachten van de giektop op de lengteas van de giek lopen, zodat die niet op buiging wordt belast, maar op druk. Dit maakt een slanke kraan mogelijk. De kraan zorgt voor een horizontale vlucht tijdens het toppen van de giek door een uitgebalanceerd systeem van katrollen die de vrijgekomen lengte van de hijskabel opvangt. De 410 KD is gebouwd met een draaizuil, waardoor de bovenbouw op een omgekeerde kegel kan pivoteren in het portaal. De draaizuil rust op een taatslager in het centrum van eerste bordes. Bovenaan het portaal is een stevige ring aangebracht waarop de draaizuil draaide met bogies. Dit systeem laat toe de krachten van het kraanwerk door te geven aan het portaal. Het stabiliserende tegengewicht is zodoende in de holle poten van de onderbouw ingebracht.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Elektrische havenkraan 410 KD

Rijnkaai (Antwerpen)
De elektrische havenkraan 410 KD is een torenkraan opgebouwd uit een portaal en een draaizuil met bovenbouw, werd door de Boomse Metaalwerken gebouwd in 1961.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.