Beschermde archeologische site

Site Donk - Oud Kerkhof

Beschermde archeologische site van tot heden

ID
21071
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/21071

Besluiten

Site Donk - Oud Kerkhof
definitieve beschermingsbesluiten: 07-07-2017  ID: 14491

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de site Donk - Oud Kerkhof.



Waarden

De site Donk - Oud Kerkhof is beschermd als archeologische site omwille van het algemeen belang gevormd door de:

archeologische waarde

De kern van de site Donk - Oud Kerkhof is gelegen op een zandige opduiking ('donk') gelegen in de alluviale vlakte van de Demer. De site wordt voor het eerst vermeld in 741/742 in een schenkingsakte. Het betreft een Karolingisch domein, dat bij deze schenking het bezit werd van de abdij van Sint-Truiden. In de loop van de middeleeuwen werden er een stenen kerk en bijhorende gebouwen gebouwd op de donk. Door de vernatting van de vallei werd de kerk in het midden van de 18de eeuw verlaten, en tenslotte af- en uitgebroken. Het bouwmateriaal van de kerk werd herbruikt voor de huidige parochiekerk van Donk. In 1977 en 1986 werd de locatie onderzocht middels een aantal proefsleuven. Hierbij kwamen de puinresten van de stenen kerk, een grafveld, een gracht met opvullingsfasen vanaf de Merovingische periode tot de volle middeleeuwen, en concentraties van artefacten uit het mesolithicum aan het licht. Dankzij het Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen werden recent een aantal nieuwe elementen ontdekt: een gracht en walstructuur die de volledige donk omcirkelt. De site heeft een archeologische waarde omwille van verschillende redenen. Een eerste aspect is de aanwezigheid van de mesolithische bewoningsfasen, waarvan de resten plaatselijk goed bewaard zijn. Bovendien wijzen de opgegraven artefacten op de aanwezigheid van relatief homogene ensembles, die overwegend in het vroegmesolithicum te situeren zijn. In associatie met andere gekende sites uit de omgeving biedt deze site dan ook een groot onderzoekspotentieel voor deze periode in de vallei van de Demer. De belangrijkste archeologische fasen zijn echter te situeren in de vroege en volle middeleeuwen. Met name de aanwezigheid van Merovingische en Karolingische fasen, zoals aangeduid door het aardewerk in de grachtvulling, wijst op een belangrijke site voor deze periode. De belangrijke positie van Rotbertus binnen de Karolingische adel, graaf van Haspengouw en eigenaar van de kerk tot de schenking aan de abdij van Sint-Truiden, wijst erop dat het gaat om een site met een belangrijke status in de Karolingische periode. Door de positie van de site in de alluviale vlakte en het gebruik van de zone als grasland in de latere periodes is de bewaring van dit Karolingisch domein als zeer goed te bestempelen. De aanwezigheid van verschillende opvullingsfasen van de gracht, gaande van de 7de tot 12de eeuw, met duidelijk chronologisch gescheiden horizonten, biedt bovendien een heel groot potentieel voor het onderzoek van de evolutie van aardewerkvormen van de late Merovingische periode tot de volle middeleeuwen. Ook het aanwezige kerkhof en de latere kerkfasen, vanaf de 12de tot midden 18de eeuw, bieden ondanks de grote impact van de 18de-eeuwse uitbraak, een belangrijk onderzoekspotentieel. Het betreft immers een verplaatste kerksite en aangelande gebouwen, dat door het vernatten van de vallei werd verlaten, en zo niet door latere bebouwing werd aangetast.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Site Donk - Oud Kerkhof

Schulen (Herk-de-Stad)
De site is de locatie van de vroegere kerk van Donk die voor het eerst vermeld werd in 741/2 als ‘Dungo’.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.