Beschrijving
De bescherming als monument omvat de Pitsaermolen, een vrij grote watermolen uit 1861-63 die werd gebouwd op de plaats van een oudere watermolensite. Het sluis- en molenwerk en het hoevecomplex met inbegrip van de tuinmuur maken eveneens deel uit van de bescherming als monument. De omgeving van de watermolen en van de Sint-Gilliskapel is als dorpsgezicht beschermd.
Waarden
De watermolen, genaamd Pitsaermolen, met inbegrip van het volledige sluis- en molenwerk, inclusief het hoevecomplex met tuinmuur waar hij deel van uitmaakt alsook met inbegrip van alle roerende goederen die onroerend zijn door aard en/of bestemming, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde, industrieel-archeologische waarde
als voorbeeld van een vrij grote watermolen uit 1861-63 die werd gebouwd op de plaats van een reeds in de 13de eeuw gekende watermolensite, en die deel uitmaakt van een monumentaal en gaaf bewaard complex. Dat complex bestaat uit een grote, gaaf bewaarde hoeve van het gesloten type grotendeels ook te dateren in de periode 1861-63 en een poortgebouw met duiventil, een woonhuis van 1882, stallingen, een grote langsschuur met dorsvloer en een zogenaamd travalje met afdak als molen. Die laatste werd tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikt om elektriciteit mee op te wekken, die aan de inwoners van de plaatselijke dorpsgemeenschap werd geleverd.