Beschrijving
De voormalige onderwijzerswoning van de gemeenteschool te Zande, is beschermd als monument.
Waarden
De voormalige onderwijzerswoning van de gemeenteschool is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde:
De voormalige onderwijzerswoning vormt een tastbare getuige van een belangrijke stap in de onderwijsgeschiedenis van België, met name van de schoolwet van 1842 die de gemeenten verplichtte een school te bouwen of te onderhouden. Circa 1882 wordt een gemeenteschool met onderwijzerswoning gebouwd. Een blauwhardstenen puilijst in vergulde letters in de voorgevel verwijst naar de vroegere functie gemeenteschool.
Als zijnde een ontwerp van architect René Buyck (Brugge, 1850-1923), die als provinciaal architect actief was in de periode 1878-1883, De onderwijzerswoning van de gemeenteschool van circa 1882 is representatief voor de neoclassicistische basistypologie aangewend door de provinciaal architecten Pierre en René Buyck.
De onderwijzerswoning vormt een eenvoudig neoclassicistisch gebouw, met aan de straat de onderwijzerswoning, rechts geflankeerd door een laag nutsgebouw. Het neoclassicistische woonhuis ontleent zijn statigheid aan het volume van twee bouwlagen onder zadeldak, de gevelindeling met centraal het portaal en het verzorgde materiaalgebruik van rode baksteen, en de blauwhardstenen puilijst met opschrift. Het portaal wordt benadrukt door de blauwhardstenen tredes en de puilijst. Ook de verzorgde rolluikkasten met profilering geven uitstraling aan het gebouw.
sociaal-culturele waarde
Als zijnde een statige en beeldbepalende gemeenteschool die ingeplant werd aan de rand van de dorpskom van Zande.
De onderwijzerswoning getuigt van de onderwijsgeschiedenis van het kleine dorp Zande. De gemeenteschool van circa 1882 kadert binnen de modernisering van het dorp.