Beschrijving
Het stadhuis van Menen met inbegrip van de schuilkelder onder de Grote Markt, is beschermd als monument.
Waarden
Het stadhuiscomplex met inbegrip van de schuilkelder onder de Grote Markt, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
Als historische site waarvan de ontwikkelingsgeschiedenis van de stedelijke administratie bijna letterlijk is af te lezen in de bouwkundige structuur;
Als historisch complex waarbij verschillende bouwcampagnes bepaald werden door de politieke context op internationaal niveau, die tot op vandaag leesbaar blijven: een middeleeuws belfort dat de bewaking van de stedelijke vrijheden symboliseert, een 18de-eeuws Landhuis (Oostenrijkse periode), beschadiging en herstel tijdens de Franse periode, uitbreiding met 19de-eeuwse vierkantsvleugels, 20ste-eeuws schuilkeldercomplex.
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde
Als stedenbouwkundig complex waarbij de inplanting op de site als één gesloten bouwblok refereert naar het historische gesloten bouwblok op deze plek, en waarbij de verschillende bouwcampagnes gekenmerkt worden door een rationele planopbouw, gekoppeld aan een integratie van oudere bouwdelen, zoals het hergebruik van de kelders en funderingsmuren van het in 1649 vernielde stadhuis.
Het 18de-eeuwse Landhuis is een voor West-Vlaanderen uniek voorbeeld van een neoclassicistisch gebouw met een doorgedreven rationeel ontwerp dat zich zowel in gevel als in planopbouw reflecteert. De betrekkelijke gaafheid en authenticiteit in structuur en afwerking, bijvoorbeeld trappenzaal, plafondbepleistering, interieurelementen,... versterken deze waarde.
De 19de-eeuwse vierkantsvleugels zijn monumentaal uitgewerkt, waarbij de pleingevel naar de Groentemarkt een representativiteit bezit die de pendant vormt van de 18de-eeuwse pleingevel naar de Grote Markt. Bij de uitwerking van de gevels werd naast de monumentaliteit ook gestreefd naar een continuïteit in gabariet, gevelritme en architectuurtaal.
De 19de-eeuwse vierkantsvleugels weerspiegelen een stedenbouwkundige aanpak van een huisvestingsproject, waarbij de combinatie van middenstandswoningen met winkelruimte, en woningen met een directe band met de stedelijke functie van het bouwblok, namelijk de Commissariswoning en Woning voor de Stadssecretaris die geherbergd werden achter gevels die door hun architecturale uitwerking en orde een eenheidsbebouwing doen vermoeden die het achterliggend perceel overstijgt.
sociaal-culturele waarde
Stadhuiscomplex dat van oudsher op deze site is gehuisvest, en aldus een vaste plaats heeft verworven in het collectieve geheugen van Menen. De schuilkelder onder de Grote Markt werd tijdens de Tweede Wereldoorlog effectief als schuilkelder gebruikt, en versterkt de identificatie van de Menenaars met hun stadhuis, dat hen tot in de recentste oorlog veiligheid bood.