Beschermd monument

Rijksopvoedingsgesticht en Penitentiair Landbouwcentrum: gebouwen

Beschermd monument van tot heden

ID
13461
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/13461

Besluiten

Rijksopvoedingsgesticht: gebouwen
definitieve beschermingsbesluiten: 05-03-2001  ID: 3673

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming als monument omvat enkele gebouwen van het voormalig Rijksopvoedingsgesticht. Het gaat om de vleugels die het hoofdgebouw flankeren (reeds beschermd als monument bij KB van 14 oktober 1976), de voormalige directeurs- en conciërgewoning naast de toegang, het 19de-eeuws hoevecomplex (Penitentiair Landbouwcentrum) ten oosten en de neogotische kapel uit 1860. Het complex is gelegen in het beschermd landschap van het Rijksopvoedingsgesticht en zijn omgeving (KB van 14 oktober 1976) en in het landschap Sint-Pietersveld (MB van 24 juni 2002).



Waarden

De gebouwen van het voormalig Rijksopvoedingsgesticht zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

Deze gebouwen zijn van belang voor de sociaal-culturele en de economische geschiedenis en hebben tevens een architectuurhistorische waarde.
Als zijnde in oorsprong een voorbeeld van verzorgde fabrieksarchitectuur, - opgetrokken in 1836 als suikerraffinaderij - , welke zoals andere gelijktijdige industriegebouwen neoclassicistische kenmerken vertoont onder meer getypeerd door de symmetrische opbouw met centraal inkomrisaliet bekroond met driehoekig fronton en door het horizontaliserend karakter.
Als zijnde een document voor de evolutie van 150 jaar Bijzondere Jeugdzorg, opgericht in 1849 als heropvoedingsschool onder impuls van Ducpétiaux, ten behoeve van verwaarloosde en criminele jongeren, welke tijdens de economische crisis in 1840 in Vlaanderen enorm talrijk waren. Dergelijke heropvoedingsscholen werden toen overal in Europa opgericht. Van meet af aan stond de agrarische opleiding centraal wat resulteerde in de bouw van het hoevecomplex en in de verdere ontginning van de omliggende heide.
Als zijnde een gaaf bewaard complex tot stand gekomen in de loop van het tweede en het derde kwart van de vorige eeuw, deels naar ontwerp van architect J. Dumont, onder meer gekend als deskundige inzake gevangenissen. Het geheel wordt enerzijds getypeerd door de doordachte, symmetrische aanleg met een opeenvolging van binnenkoeren en een centrale oost-westas, en anderzijds door een verzorgde baksteenarchitectuur respectievelijk met neoclassicistische kenmerken voor het hoofdgebouw (thans GBJ) en eclectische vormentaal voor de kapel en de hoeve (thans PLC).


Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Orgel kapel Gemeenschapsinstelling Bijzondere Jeugdbijstand

Bruggesteenweg 128-134 (Ruiselede)
In de kapel werd rond 1880 (in elk geval vóór 1892) een orgel gebouwd door P. Schyven. Herstellingen & wijzigingen werden vermoedelijk door zijn zoon J. Schyven uitgevoerd, rond 1925.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Rijksopvoedingsgesticht en Penitentiair Landbouwcentrum

Bruggesteenweg 128-134 (Ruiselede)
Groot complex gelegen op het Sint-Pietersveld van de Gemeenschapsinstelling Bijzondere Jeugdbijstand leefgroep "De Zande", voorheen het Rijksopvoedingsgesticht, het Penitentiair Landbouwcentrum en bezoekerscentrum. Oorspronkelijk in 1836 opgericht als suikerfabriek.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.