Beschermd cultuurhistorisch landschap

Kasteelpark de Bunswyck

Beschermd cultuurhistorisch landschap van tot (voorlopige bescherming)

De rechtsgeldigheid van dit aanduidingsobject is niet meer actueel.
ID
127161
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/127161

Besluiten

Kasteel en kasteelpark de Bunswyck, voormalige afspanning De Mol en kilometerpaal K29
voorlopige beschermingsbesluiten: 24-12-2020  ID: 14960

Beschrijving

Deze bescherming betreft het kasteelpark de Bunswyck met Klein park en Groot park met centrale hoogstamboomgaard, belvedère en loods met dienstgebouw, dreef en parkelementen in cementrustiek.

Het kasteel de Bunswyck met de omheiningsmuur en de toegangshekken, de voormalige afspanning De Mol en kilometerpaal K29 worden in hetzelfde besluit beschermd als monument.



Waarden

Het kasteelpark de Bunswyck is beschermd als cultuurhistorisch landschap omwille van het algemeen belang gevormd door: 

esthetische waarde

Omwille van zijn ligging op de Predikherenberg en zijn aanleg met planmatig geënsceneerde zichtassen binnen het park, de wisselwerking tussen de pittoreske bijgebouwtjes als blikvangers, de bomengroepen van dezelfde soort en de relatief smalle heuvelopwaarts leidende dreef bezit het Groot park van Bunswyck een grote esthetische waarde. Het Groot park is sinds de aanleg in het interbellum ongewijzigd gebleven. Het evolueerde wel van een open parkarchitectuur tot een spontaan verbost en gesloten park met centrale, sterk uitgedunde, gemengde hoogstamboomgaard, wat de esthetische waarde nog versterkt.

De centraal gelegen, sterk uitgedunde boomgaard met door ouderdom grillig gevormde fruitbomen en de aanwezige cementen hek- en weidepijlers roept door zijn besloten ligging het beeld van een geheim Arcadië bij de bezoeker op en draagt sterk bij aan de grote esthetische waarde van het geheel.

ruimtelijk-structurerende waarde

Het kasteelpark van Bunswyck situeert zich op de zuidelijke flank van de Predikherenberg, één van de getuigenheuvels tussen Leuven en Diest met panoramisch uitzicht op de Dijlevallei. Het grote kasteeldomein de Bunswyck presenteert zich als een opvallend groenelement aan de rand van de dichtbebouwde Tiensesteenweg. De tuinarchitectuur, de inplanting van de belvedère en loods met dienstgebouw en de beplanting werden gebruikt voor het planmatig creëren van zichtlijnen of richtpunten binnen en buiten het park. De belvedère, planmatig gebouwd op een steilrand, vormt een optische lens over het dieper gelegen panoramische landschap met rechtstreekse zichtlijn of vista naar de Abdij van Park in Heverlee.

Binnen het domein werd de moestuin gestructureerd en ruimtelijk ingedeeld met zogenaamde ‘fruitkamers’ door middel van hoge palen in cement.

architecturale waarde

Het park van Bunswyck bezit een duidelijke architecturale waarde, omdat het getuigt van een beeldbepalende parkaanleg uit het interbellum waarbij op vernuftige wijze het reeds bestaande Klein park bij het kasteel en de hoger op de heuvel gelegen landschappelijke elementen in één aanlegconcept werden geïncorporeerd.

Het Klein park in landschappelijke stijl in de onmiddellijke omgeving van het landhuis heeft een pittoresk karakter, dat wordt gekenmerkt door de typische aanleg van bochtende wandelpaden en gevarieerde bomengroepen. Het Groot park in landschappelijke stijl, met centrale hoogstam-boomgaard, pittoreske bijgebouwtjes en parkbos heeft een riant karakter, dat door het betrekken van het landschap van de (onmetelijke) vallei als onderdeel van het parkconcept, neigt naar een groots karakter.

De tijdens de aanlegperiode in het interbellum toegevoegde cementrustiek bezit architecturale waarde omwille van de zeldzame en gepersonaliseerde vormgeving. Ook de uitzonderlijke lengte van de cementen, naar boven toe verjongende leifruitpalen met decoratieve bekroning in de moestuin is zeldzaam. Cementpalen met initialen van eigenaars, zoals hier met “HH” (Hottat-Hennau) zijn ook hoogst uitzonderlijk. Het verhaal van de cementrustiek wordt vervolledigd door de cementen hekpijlers en weidepalen met verwante decoratieve bekroning. 

De pittoreske bijgebouwen zijn door hun inplanting en vormgeving een versterkend architecturaal onderdeel in het planconcept tot het scheppen van een pastoraal en arcadisch beeld van het park. De architecturale waarde van de belvedère wordt gevormd door enerzijds zijn pittoreske kwaliteit, en anderzijds door het gebruik van grote hoekvensters onder invloed van het Nieuwe Bouwen.

historische waarde

Het park van Bunswyck, gelegen op de zuidelijke flank van de Predikherenberg, bezit een belangrijke historische waarde. Het is immers een zeldzaam bewaard voorbeeld van de transformatie van een 18de-eeuws landelijk huis met bijhorende tuinen naar een vroeg 19de-eeuwse industriële ontwikkeling, namelijk een dakpannenbakkerij in landelijk gebied, tot een adellijke woonst met aansluitend parkje uit het begin van de 20ste eeuw aan de rand van het Leuvense buitengebied. Dit park wordt vervolgens in het interbellum sterk uitgebreid tot een park van circa 9,51 hectare, aangelegd in landschappelijke stijl en samengesteld uit een zogenaamd Klein en Groot park.

Het Klein park dat in het eerste kwart van de 20ste eeuw aangrenzend aan het landhuis werd aangelegd, getuigt van een evolutie waarbij gegoede eigenaars de moestuin buiten het zichtveld van het landhuis verplaatsten en de nabije omgeving van de woning tot lusthof opwaardeerden. De sterke uitbreiding van het park van Bunswyck met de aanleg van het Groot park op de flank van de Predikherenberg circa 1938 is toe te schrijven aan een nieuwe kapitaalkrachtige eigenaar. Zo getuigt de belvedère van de gangbare levensstijl en de toenmalige smaak van een rijke burgerklasse, die zijn welstand en cultuur niet alleen wenste te etaleren maar die er ook van wenste te genieten.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Kasteel en park de Bunswyck

Tiensesteenweg 343 (Leuven)
19de-eeuws neoclassicistisch landhuis met 18de-eeuwse kern, aansluitende bijgebouwen en een omringend park.

Is de omvattende bescherming van

Afspanning In den Mol

Tiensesteenweg 347 (Leuven)
Voormalige afspanning in traditionele bak- en zandsteenstijl uit het tweede kwart van de 18de eeuw.

Andere relaties

Wordt opgevolgd door

Kasteelpark de Bunswyck

Tiensesteenweg 343, 347-349 (Leuven)


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.