Beschermd monument

Batterij 3

Beschermd monument van tot heden

ID
11066
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/11066

Besluiten

Militaire constructies
definitieve beschermingsbesluiten: 04-12-2003  ID: 4128

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming omvat Batterij 3 met kazemat, omgrachting, aarden wal en sergeantenwoning.



Waarden

De lijst van de beschermenswaardige objecten of ensembles omvat bewaarde militaire constructies in de groene gordel met wallen en grachten rondom de stad en een tweetal vooruitgeschoven batterijen op het grondgebied van Sint-Gillis-bij-Dendermonde aangelegd in de Hollandse en Belgische periode die representatief zijn voor het militair archeologisch patrimonium van de fusie Dendermonde. Deze objecten vertonen voldoende intrinsieke kwaliteiten qua cultuur-, architectuur- en historische betekenis en qua authenticiteit, representativiteit, zeldzaamheid of gaafheid om het algemeen belang te verantwoorden. De historische waarde wordt bepaald door de historische context van Dendermonde als vestingstad, evoluerend van een laatmiddeleeuwse versterkte stad tot een gebastioneerde vesting, gedurende tien eeuwen wat een uitzonderlijk geschiedkundig gegeven is. Slechts tweemaal werd de stad van haar vestingstatuut ontnomen maar telkens werd ze omwille van haar strategische ligging weer in de verdedigingsgordel opgenomen.

De historische waarde, meer bepaald de architectuurhistorische en militairhistorische waarde wordt bepaald door: De militaire gebouwen en de verdedigingsgordel werden grotendeels opgetrokken of herbruikt in de Hollandse periode. Het werd één van de laatste vestingen volgens het oud-Nederlands gebastioneerd stelsel,onder leiding van kapitein-ingenieur Alewyn aangelegd tussen 1822 en 1830, waarbij een vesting rondom de stad evenals monumentale bouwwerken verspreid in de stad werden opgericht. In de Belgische periode werd de vesting verder uitgebreid, waardoor Dendermonde een uitzonderlijk voorbeeld van militaire architectuur in Vlaanderen is. Dendermonde is geen typevoorbeeld van een aangelegde vesting volgens een geometrisch polygoonpatroon. De vesting kwam tot zijn definitief uitzicht door opeenvolgende aanpassingen en evoluties, rekening. houdend met de bestaande morfologie en historische verdedigingsstructuur. Door geldgebrek kon men de nieuwste aanpassingen na 1870 niet uitvoeren, waardoor Dendermonde een uniek tijdsdocument van de bakstenen vestingbouw is. Dendermonde is bovendien tot de declassering bij Koninklijk Besluit in 1906, die door de Eerste Wereldoorlog pas in de jaren 1930 effectief werd gerealiseerd, een echte vesting geweest, alwaar de stad met de ganse bevolking inclusief de er gelegerde militairen door een systeem van verdedigingswerken werd omsloten.

Voormalige vooruitgeschoven Batterij 3, met inbegrip van de kazemat, omgrachting, aarden wal en bijhorende sergeantenwoning, met uitsluiting van het voormalig chalet van jongere datum is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

in casu militairhistorische en architectuurhistorische waarde: rond 1880-1886 aangelegd als onderdeel van drie vooruitgeschoven batterijen, zijn belangrijke en representatieve getuigen van de evolutie binnen de vestingsgeschiedenis van Dendermonde. Deze batterijen werden aangelegd als voorliggende verdedigingsgordel om de stad tegen bombardementen en modernere oorlogsvoering te beschermen. Ze bestonden uit een met aarde bedekte kazemat, een sergeantenwoning en een poortgebouw. De oorspronkelijke opbouw, indeling, afwerking evenals de kunstmatige halfcirkelvormige aanleg met gracht en aarden wal zijn bij beide batterijen nog steeds aanwezig. Ook de bijhorende en buiten de gracht gelegen sergeantenwoning tegenover de kazemat bleef behouden. Enkel de ophaalbrug werd gewijzigd door een vaste constructie en bij Batterij 3 verdween het poortgebouw. Het voormalig chalet, gekend als "Chalet Rozenbroek" gebaseerd op de oude kadastrale benaming van het terrein en bovenop Batterij 3 gebouwd, behoort niet tot de militaire gebouwen.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Batterij 3, sergeantenwoning en kazemat

Fortstraat 111, 116-118, 111A (Dendermonde)
Na 1876 werd gestart met de aanleg van drie vooruitgeschoven batterijen op een afstand van circa 2000 meter voor de omwalling van Dendermonde. Deze werden officieel aangelegd om de verdwenen lunet in de voorgracht van de Dendermondse vesting te vervangen. Deze zeer indrukwekkende en solitaire constructies liggen in een prachtig domein en gaan volledig in het landschap op. Het hoofdgebouw telt zeven traveeën en slechts één bouwlaag. De dakconstructie is door de aarden deklaag niet zichtbaar. Tegenover en buiten de gracht ligt de voormalige sergeantenwoning.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.