Beschermd monument

Hoeve

Beschermd monument van tot heden

ID
10983
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/10983

Besluiten

Hoeve
definitieve beschermingsbesluiten: 29-11-2012  ID: 5077

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming als monument omvat de hoeve met erf op de straathoek Kasteellaan en Killestraat. De open constructies ten westen van de boerenwoning zijn niet beschermd.



Waarden

Hoeve is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

De hoeve, gelegen nabij de parochiekerk en het kasteel van Moerzeke op de grens van de bebouwde dorpskern en de polders, is voor de regio van Hamme en omstreken een uitzonderlijk voorbeeld van een 18de-eeuwse hofstede die typologisch aanleunt bij de landhuisarchitectuur en de betere hoevebouw.
Volgens een inscriptie in het gebint dateert het gebouw van 1741 en is het als centraal ingeplant vrijstaand gebouw met voor- en achterliggende gronden opgetekend in het Landboek van Moerzake van 1772-1782. Volgens deze cartografische bron was de site in de 18de eeuw eigendom van de gezusters D'hollander, dochters van schepen en dijkgraaf Andreas D'hollander en verwant aan de welstellende brouwersfamilie D'hollander die op bestuurlijk en economisch gebied zeer betekenisvol was voor de gemeente Moerzeke. De woning die zij bewoonden geldt naar typologie, volume, grootte, opbouw en ruimte-indeling dan ook als een zeldzaam en representatief voorbeeld van een kwaliteitsvolle 18de-eeuwse woning met landhuisallure van een vooraanstaande familie in een landelijke context. De centrale toegang in de as van de woning, reeds afgebeeld op de kaart van 1772-1782 en later ingevuld door ijzeren hekwerk, maakt wezenlijk deel uit van dit type architectuur.
De site werd in de eerste helft van de 19de eeuw door de familie Wauman omgevormd tot een echte landbouwuitbating met toevoeging van een aantal rurale gebouwen die aan de straatzijde het gesloten karakter bewerkstelligden. Deze herbestemming ging wellicht gepaard met een aantal beperkte stilistische aanpassingen van onder meer de voorgevel in neoclassicistische stijl.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: : Het zuidoostelijk georiënteerde woonhuis is duidelijk typologisch herkenbaar als een 18de-eeuws dubbelhuis van vijf traveeën en één bouwlaag onder pannen zadeldak waarvan de voorgevel in het begin van de 19de eeuw in neoclassicistische stijl werd aangepast. De verwerking van natuursteen, de gebogen achterdeur gevat in een zandstenen omlijsting, het decoratieve gebruik van zwart gesinterde baksteen voor lateien en muurvlechtingen, het traliewerk .... getuigen van de 18de-eeuwse oorsprong en maken dit gebouw architectuurhistorisch betekenisvol. Het verzorgde materiaalgebruik alsook de kwalitatieve en interieurhistorisch zeer waardevolle afwerking van de grote kamers met onder meer gestucte plafonds en schouwboezems met 18de-eeuws lijstwerk, tegelvloeren, binnenschrijnwerk met hang- en sluitwerk, trapkast met kelder- en zolderdeur in de woonkamerhoek ... klimmen tot de 18de eeuw op en zijn een externe vertaling van de status en welstand van de bouwheren.

sociaal-culturele waarde

De sociaal-culturele en contextuele waarde wordt bepaald door de uitzonderlijke locatie van de woning in de onmiddellijke omgeving van de parochiekerk en het kasteel van Moerzeke, gelegen aan het tot de 13de en 14de eeuw opklimmende wegtracé van de Kasteellaan op de grens van de bebouwde dorpskern en de polders, die de vooraanstaande positie van de eigenaars binnen de gemeenschap van Moerzeke onderstreept.
In de 18de eeuw behoorde de site toe aan de gezusters D'hollander, dochters van schepen en dijkgraaf Andreas D'hollander en verwanten van de vooraanstaande brouwers- en olieslagersfamilie D'hollander.
De woning markeert tot op heden de straathoek Kasteellaan en Killeweg en is beeldbepalend in het straatbeeld met overwegend kleinschalige bebouwing (van één tot twee bouwlagen). Het gesloten karakter van het domein, verkregen door de lage aanhorigheden met axiaal geplaatst hekwerk aan de Kapellestraat, typeert de site en draagt bij tot het beeldbepalend karakter van dit erfgoedrelict in het straatbeeld.

Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Woonhuis van voormalige hoeve

Kasteellaan 22 (Hamme)
Achterin gelegen vrijstaand boerenhuis op erf met min of meer symmetrische aanleg. Merkwaardig landelijk dubbelhuis van één bouwlaag en vijf traveeën onder pannen zadeldak, 1741 gedateerd in balk van zoldergebint.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.