Beschermd monument

Dekenij-pastorie Sint-Gerulfparochie

Beschermd monument van tot heden

ID
10913
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/10913

Besluiten

Pastorieën
definitieve beschermingsbesluiten: 03-09-2008  ID: 4541

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De pastorie uit 1773 van de Sint-Gerulfparochie te Drongen, is beschermd als monument met inbegrip van de tuin.



Waarden

Pastorie Sint-Gerolf, met ommuring, tuin, bijgebouw en Mariabeeld tegen de voortuin, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde

De artistieke waarde van de pastorie bestaat uit het steeds zeer consequent toepassen van de meest moderne structuur, constructie, decoratie en (tuin)aanleg eigen aan de bouwperiode van het pand (van rococo tot neostijlen). Getuige niet enkel de authentiek bewaarde 18de-eeuwse interieurs maar tevens de kwaliteitsvolle herinrichtingen in de 19de eeuw.
De pastorie werd meestal opgetrokken door architecten verbonden aan de tiendenheffer (pré-Franse Revolutie) of een toonaangevende architect in de voor hun representatieve vormentaal.

Integraal bewaarde uitzonderlijk rijk ingerichte pastorie naar exterieur en interieur met onder andere: 18de-eeuws stucwerk op plafonds en schouwboezems, schilderingen in de eetkamer met 'zichten op Drongen', lambrisering in de eetkamer, trap, plankenvloeren, binnenschrijnwerk en buitenschrijnwerk met binnenluiken. Tegen de buitenmuur een 17de-eeuws Mariabeeld van de hand van Gelaude Lefeer.

sociaal-culturele waarde

De pastorie behoort samen met de kerk en soms het klooster tot het religieuze centrum van een parochie. Samen met het gemeentehuis en de dorpsschool behoort dat religieuze centrum tot de historisch gegroeide Vlaamse dorpskern en het collectieve geheugen van de dorpsgemeenschap.
Een typisch laat 19de-eeuws / begin 20ste-eeuws fenomeen is de doelgerichte stedenbouwkundige ontwikkeling van een wijk of gehucht waarbij de kerk, pastorie, klooster en zondagsschool het centrum vormen waarrond de ontwikkeling plaatsvindt.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: De architectuurhistorische waarde ligt in de evolutie van de typologie van de pastorie: van éénlaags gebouw naar tweelaags gebouw rond het midden van de 18de eeuw, van 18de-eeuws dubbelhuis naar huis met T-structuur in het midden van de 19de eeuw. De aanwezigheid van structurele oudere onderdelen - wat zeer uitzonderlijk is - wijst op een bouwgeschiedenis voorafgaand aan de momenteel zichtbare fases. De (tuin) historische waarde ligt in de onverbrekelijke band tussen pastorie en tuin. De zelfvoorzienigheid van de pastoor uitte zich in zowel een sier- als nutstuin. De aanleg is steeds zeer representatief voor de evolutie van formele naar landschappelijke tuin welke in deze periode plaatsvindt. Verschillende tuinen hebben wetenschappelijke waarde meer bepaald dendrologische waarde door hun bijzondere bomenbestand.

Representatief voorbeeld van een pastorie uit de tweede helft van de 18de eeuw die haar volledige configuratie inclusief tuin, ommuring en koetshuis heeft bewaard. Pand met de voor de bouwperiode typische structuur met centrale gang geflankeerd door salons. Pand met de voor de bouwperiode typische symmetrische opbouw naar exterieur en interieur met behoud van de éénlaagse aanbouwen tegen het hoofdvolume. Uitzonderlijk voorbeeld van een pastorie ingericht in Lodewijk XVI-stijl.

historische waarde

De historische waarde van de pastorie bestaat uit de kerkelijke verplichting aan de pastoor om na een benoeming op zijn beneficie te gaan wonen. Die verplichting wordt geconcretiseerd na het concilie van Trente waardoor in het begin van de 17de eeuw verschillende pastorieën werden gebouwd.
Na de seculiere wet van 25 september 1769 worden de pastorieën door de tiendenheffers opgericht onder druk van de politieke overheid.
De 19de-eeuwse pastorie, opgetrokken door de gemeente, is het gevolg van het Concordaat van 1801.

Pastorie opgetrokken in opdracht van de Abdij van Drongen in 1773 onder prelatuur van Rainier Heye. De interieuraankleding verwijst naar de Abdij van Drongen door afbeelding van het embleem (zwaan) en de leus 'vita Brevis' in het stucwerk en de schilderingen met zichten op Drongen.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Dekenij-pastorie Sint-Gerulfparochie met tuin

Oude-Abdijstraat 56 (Gent)
Classicistische pastorie opgetrokken in opdracht van de Abdij van Drongen in 1773. Het is een representatief voorbeeld van een pastorie uit de tweede helft van de 18de eeuw die haar volledige configuratie inclusief tuin, ommuring met kapel en koetshuis heeft bewaard.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.