Binnen de ankerplaats heeft de Kleine Nete nog een aantal typische kenmerken van een vallei van een Kempische laaglandbeek met kwelsituaties, natte weilanden en lintvormige kleine landschapselementen. Door de ver landinwaarts reikende getijdenwerking wordt in de lager gelegen delen van de vallei een uniek zoetwatergetijdesysteem in stand gehouden. In het valleigebied liggen een aantal zandige pleistocene donken die zorgen voor een variatie aan natte en droge biotopen. Langs de Molenbeek liggen graslanden op een venige ondergrond. De aaneenschakeling van open en beboste percelen en de overwegend natte condities verlenen dit gebied belangrijke natuurwaarden. De combinatie van getijdenwerking, overstroming en een hoge grondwaterdruk zorgt ervoor dat in de Kleine Netevallei in de beemden en graslanden zeldzame dier- en plantensoorten voorkomen.

In de vallei van de Kleine Nete zijn verschillende kenmerken van de oorspronkelijke landschapsstructuur intact gebleven evenals relicten van ontginning en inrichting. Het relatief gaaf bewaarde landschap rondom een laaglandbeek vertaalt zich vooral in een historisch stabiel grondgebruik. Sinds de 17de eeuw wordt de vallei van de Kleine Nete nog steeds gedomineerd door een brede strook natte weilanden, al dan niet van elkaar gescheiden door lintvormige landschapselementen. In het Viersels Gebroekt is nog een fijnmazig netwerk van sloten herkenbaar wat herinnert aan de oorspronkelijke inrichting van vloeibeemden. Aansluitend bij de nederzettingen op de hoger gelegen droge gronden of donken liggen een aantal grote hoeves op de overgang naar de natte beekvallei waarvan de oorspronkelijke configuratie en toegangsweg nog refereert naar de historische situatie/bewaard is gebleven. Bij de 18de-eeuwse Scheidsbroeckhoeve vormt een rij eiken een relict van de oorspronkelijke omgrachting. Rondom de dorpen liggen plaggenbodems als relicten van een specifieke intensieve landbouwpraktijk die gedurende eeuwen kenmerkend was voor deze regio en bedoeld was om de arme zandbodem te verrijken. Enkele afgesneden meanders zijn de laatste relicten van de oorspronkelijke loop van de Kleine Nete. Toponiemen en straatnamen herinneren nog aan de talrijke oversteekplaatsen of wadden op de rivier. De sluis en bijhorende sluiswachterswoning van Sas Drie zijn materiële getuigen van de intense kanalisatiecampagnes van de Kleine Nete en de oorspronkelijke bevaarbaarheid van deze rivier. In het valleigebied en op de zandige opduikingen werden talrijke vondsten uit de steentijd aangetroffen. Langs het Netekanaal, op de oever van de Kleine Pulse Beek, werd een bronsdepot met artefacten uit de late bronstijd teruggevonden. De alluviale context biedt bovendien perspectieven op gunstige bewaringsomstandigheden van archeologische sites.

De ankerplaats wordt ruimtelijk gestructureerd door de waterlopen. Centraal loopt de meanderende Kleine Nete, opvallend geflankeerd door de parallel lopende Kleine Pulse Beek en Laak. Het strak aangelegde Netekanaal doorsnijdt de ankerplaats in het westen en loopt evenwijdig met de Molenbeek en Kleine Beek. Door de flankerende bomenrij is het kanaal van ver zichtbaar en doet het dienst als referentie- en herkenningspunt. De kanaaldijk biedt op zijn beurt een wijds zicht op het valleigebied, de uitgestrekte graslanden en de omliggende dorpen.

De gaafheid, kleinschaligheid en structurele diversiteit van dit landschap geven het een aanzienlijke esthetische waarde. De openheid van het geheel wordt enkel onderbroken door kleine, lintvormige landschapselementen, waardoor mooie, onbelemmerde zichten ontstaan. De beperkte verstening in de vallei geeft dit gebied een hoge landschapsbelevingswaarde.